Op de in december vorig jaar afgesloten Vlaamse Ondernemings-conferentie werd een rist beleidsmaatregelen goedgekeurd die op korte termijn geïmplementeerd dienden te worden. Hiervoor werd 114miljoen euro vrijgemaakt. Hoe ver staat de Vlaamse regering intussen met de uitvoering van deze beleidsmaatregelen?
Over de globale resultaten van de conferentie waren de reacties achteraf licht optimistisch maar ook gemengd. Om de realisatie van de afgesproken maatregelen op de voet te kunnen volgen, heeft deVlaamse regering een heus scorebordsysteem op het internet gezet1. Een taskforce, getrokken door de administratie, is opgericht om de vooruitgang in de uitwerking van de maatregelen te monitoren. DeVlaamse regering bespreekt deze vooruitgang maandelijks met de sociale partners.
Unizo, de Unie van Zelfstandige Ondernemers, vond de eindtekst van de conferentie een belangrijk KMO-signaal, maar zou de resultaten pas beoordelen op basis van de daadwerkelijke uitvoering van devoorgenomen maatregelen. In juni 2003 had Unizo immers een lijst van 10 reeds aangekondigde, maar niet uitgevoerde, maatregelen aan de Vlaamse regering overhandigd. In de eindtekst van deOndernemingsconferentie vond Unizo 9 van deze 10 maatregelen terug2. Johan Bortier van Unizo licht nu alvast toe dat « Unizo het scorebordsysteem een zeer positief en vernieuwend instrument vindt datdoor andere Ministers overgenomen kan worden. De timing die erin teruggevonden wordt, is echter niet besproken met de sociale partners. » Dit betekent dus dat Unizo niet per definitie tevreden iswanneer het scorebord « op schema » aangeeft. Bortier onderstreepte in het voorjaar het belang van de tijdige afhandeling van o.a. starterscheques. Deze maatregel, en de gratis opstart, DNA-cheques,… zijn ook effectief gerealiseerd.
De vakbonden hadden de slottekst van de conferentie niet ondertekend, maar « steunden » deze wel. In sommige maatregelen konden ze zich niet vinden, zoals bijvoorbeeld de gratis overheidsverzekeringtegen inkomensverlies tijdens het eerste jaar ondernemingsactiviteit gezien dit een verstaatsing van ondernemersrisico met zich meebrengt; accountmanagers bij werkgeversfederaties door deprivatisering; de vriendenlening (die het starters makkelijker maakt beginkapitaal te vinden bij vrienden of familie die fiscale voordelen ervoor ontvangen) omdat « uit de Nederlandse ervaring blijktdat die leningen vooral dienen voor bedrijfsovernames. Bovendien ondermijnen ze de progressiviteit (hoe rijker, hoe hoger het gemiddelde belastingpercentage) in de personenbelasting »3.
Het VEV (Vlaams Economisch Verbond) was tevreden met de uitkomst van de ondernemersconferentie. « Rekening houdend met het feit dat je met 114 miljoen euro en een conferentie zes maanden voor deverkiezingen geen wonderen kunt verwachten », lichtte Philippe Muyters, gedelegeerd bestuurder in december toe.
Focus op enkele beleidsmaatregelen
> Gratis verzekering tegen inkomensverlies tijdens het eerste jaar van de onderneming
Deze maatregel is bestemd voor jonge starters die als natuurlijke persoon een eigen zaak in hoofdberoep beginnen. De verzekering wordt automatisch toegekend wanneer de persoon zich inschrijft inde Kruispuntbank en gaat effectief van start samen met de beroepsactiviteit. Indien het netto-inkomen van de zelfstandige zich onder het leefloon bevindt, dan krijgt deze automatisch het verschiltoegekend. De screening van het financieel dossier gebeurt op driemaandelijkse basis door de dossierbeheerder van het ondernemersloket. Deze zal eveneens controleren of er van enig misbruik(bijvoorbeeld excessieve kosten) sprake kan zijn. De geplande acties voor deze maatregel zijn tot hiertoe alle effectief genomen. Er dient echter tot maart 2006 gewacht te worden vooraleer de Vlaamseregering een definitieve goedkeuring kan geven.
In het buitenland (o.a. Duitsland) bestaan alvast gelijkaardige systemen waarin we elders in dit nummer op terugkomen.
> Vriendenlening
Particulieren (vrienden, kennissen, familie) die aan startende ondernemers een lening toekennen en dit aan een lager tarief dan het banktarief, ontvangen een fiscaal voordeel, namelijk eenpercentage van het geleende bedrag als belastingkrediet. Dit systeem is geïnspireerd op de Nederlandse Tante Agaath-regeling waarbij eveneens een fiscaal voordeel toegekend wordt wanneer iemandeen naaste een lening toekent om een zaak op te starten.
Uit de Global Entrepreneurship Monitor van de Vlerick Leuven Gent Management School blijkt alvast dat minder Belgen (1,7% van de volwassenen) de laatste drie jaar in de onderneming van iemandanders geïnvesteerd hebben dan het gemiddeld percentage in Europa (2,2%).
Het is alvast overduidelijk dat veel personen het gebrek aan financiële middelen aanhalen als drempel om een eigen onderneming op te richten. Deze vriendenlening beoogt daar wat aan te doenin combinatie met de ARKimedes-regeling, het « gefusioneerde » business angelsnetwerk, de talentenbank en de vernieuwde waarborgregeling.
Het ontwerp van decreet voor deze vriendenlening is momenteel in aanmaak, zoals gepland. Eind februari 2005 wordt de daadwerkelijke lancering voorzien.
VDAB stimuleert werklozen te ondernemen
Vanaf april 2004 start binnen de VDAB (Vlaamse Dienst voor Arbeisbemiddeling en Beroepsopleiding) het project « Ondernemerschapsvaardigheden » dat beoogt na te gaan welke werklozenmogelijk als zelfstandig ondernemer aan de slag kunnen. Bij een inschrijving wordt aan de werkloze gevraagd of hij of zij geïnteresseerd is om ondernemer te worden. Hogeropgeleiden krijgen dezevraag na zes maanden inschrijving als werkzoekende een tweede maal voorgelegd. Personen die positief op deze vraag antwoorden, kunnen een test afleggen die nagaat of ze over een aantal eigenschappenbeschikken. Deze selectiefilter wordt als een belangrijke meerwaarde beschouwd ten opzichte van vroegere pogingen van de VDAB om ondernemerschap bij werklozen te stimuleren. Indien op dezeselectietest een positief resultaat uit de bus komt, kan de werkloze een opleiding bedrijfsbeheer bij Syntra en/of de starterscursus van Unizo volgen. De eerste opleidingen gaan midden 2004 vanstart. De VDAB streeft ernaar om jaarlijks een duizendtal werklozen de test te laten maken, waarvan er 800 de opleiding zouden volgen.
Meer informatie : André Bervoets, projectcoördinator VDAB, Tel : (02) 506 15 11
1. Op de website http://www.ondernemingsconferentie.be staat een heus « scorebordsysteem » waarop de vooruitgang van dit realisatieproces gevolgd kan worden. De synthesetekst van de conferentie kanhier eveneens gedownload worden.
2. Voor meer informatie over het standpunt van Unizo: zie hun persbericht van 10 december 2003 op http://www.unizo.be
3. Volgens De Morgen, 4 december 2004
